Uzależnienia behawioralne to te, które są wynikiem tzw. postępu cywilizacyjnego i panujących norm kulturowych: uzależnienie od internetu lub komputera, seksoholizm, pracoholizm, uzależnienie od zakupów czy objadania się. Pojawiły się stosunkowo niedawno i są związane z postępem technologicznym i coraz bardziej rozwijającą się cywilizacją. Z jednej strony naraża ona na stres i nudę, z drugiej zaś wzmacnia dążenie do natychmiastowego zaspokojenia pragnień, dostarczając do tego niezbędnych środków. Konsumeryzm wzmacniamy jest sztucznie wszechobecną reklamą i normami pseudokulturowymi nakręcającymi taką postawę. Abstrahuję w tym doniesieniu od uzależnień chemicznych legalnych (nikotyna, alkohol, leki) nielegalnych (opium, kokaina, inne narkotyki, kradzież, gwałt), których wpływ na wywód chorób cywilizacyjnych nie może być pominięty. W związku z plagą zespołu metabolicznego i cukrzycy interesują mnie uzależnienia od działań społecznie akceptowanych (jedzenie, praca, robienie zakupów, oglądanie telewizji, gry komputerowe, internet, seks). W szczególności interesuje mnie uzależnienie od zakupów czy objadania się. Zmiana norm kulturowych mogłaby te postawy zmienić. Niezbędna jest zmiana polityki zdrowotnej państwa. Nasze postulaty i perswazje odbijają jak od ściany. Rzadko możliwa jest ich zmiana i związanego z tym stylu życia, kiedy człowiekowi nic nie dolega, a bardzo wiele złego w stanie zdrowia dzieje się na poziomie utajonym, bezobjawowym. Genetycznie jesteśmy zaprogramowani na oszczędzanie energii bo nasi przodkowie myśliwi i zbieracze, jedli bardzo nieregularnie i depozytowali energię jako tłuszcz na okresy głodu. Tymczasem obfitość taniego pożywienia sprawia, że organizm przygotowany na post, nigdy nie może się tego doczekać. Jeżeli problem z otyłością już jest zauważalny to pacjenci nasi szukają łatwych i szybkich rozwiązań, zwłaszcza jeżeli ktoś obiecuje cudowne wyleczenie. W całym świecie gdziekolwiek zagląda i zadomawia się cywilizacja globalna zanika tradycyjny styl życia, tam natychmiast pojawia się cukrzyca na tle zespołu metabolicznego i inne schorzenia z tą cywilizacją związane. Oto przykład San Paulo 7 miasto świata, 10 % jego populacji choruje na cukrzycę, drugie tyle o tym nie wie. My lekarze szukamy sposobów dotarcia do mentalności naszych podopiecznych i w swoich gremiach dyskutujemy: jak zmieniać normy kulturowe, jak wpływać na ich zachowanie. Oprzeć się pokusom i zewsząd czyhającym pułapkom, zmienić złe nawyki życiowe jest możliwe pod warunkiem ukształtowania mocnej determinacji i woli podołania wyzwaniu jakim jest choroba cukrzycowa. Wysoka i skuteczna kontrola nad własnym umysłem i ciałem wymaga przeorientowania systemu wartości i celów życiowych, ćwiczeń w zakresie asertywności i wiedzy: jak do tego podejść, jak to zrobić. Jak dotychczas, mimo wielu społecznych akcji spotykają nas same niepowodzenia, a może dlatego, że są to właśnie akcje a nie jakiś planowy proces ciągły?